W roku 2022 Światowy Dzień Cukrzycy przypada na 14 listopada (poniedziałek).
Data Święta upamiętnia urodziny odkrywcy insuliny - Fredericka Bantinga. Kanadyjczyk w 1922 roku odkrył insulinę wspólnie z asystentem Charlesem Bestem, co okazało się przełomem w leczeniu cukrzycy.
Cukrzyca to przewlekła choroba wpływająca na funkcjonowanie całego organizmu. W jej przebiegu może rozwinąć się wiele groźnych powikłań prowadzących do inwalidztwa, a nawet śmierci. W Polsce cierpi na nią co 20 osoba, ale liczba ta ciągle rośnie. Przewiduje się, że w 2025 roku na świecie będzie ponad 300 milionów cukrzyków. Na szczęście z cukrzycą można normalnie żyć, konieczne jest tylko odpowiednie leczenie i zmiana stylu życia, w tym diety. Trzeba także zaakceptować chorobę i to, że będziemy zmagali się z nią do końca życia.
Typy cukrzycy zależą od jej przyczyn. Można wyróżnić cukrzycę typu 1, 2 oraz cukrzycę ciążową. Na pierwszy typ najczęściej zapadają młode osoby, a jej przyczyną są zaburzenia układu immunologicznego i niszczenie komórek trzustki. Cukrzyca typu 2 pojawia się u osób dorosłych. Do przyczyn tej choroby należą uwarunkowania genetyczne, niewłaściwy tryb życia, otyłość i niezdrowy sposób odżywiania. Cukrzyca ciążowa pojawia się w sytuacji zwiększonego wzrostu stężenia hormonów (estrogenów, progesteronu i hormonów łożyska). To groźna choroba, która może zagrażać dla zdrowia i życia dziecka.
Nieleczona cukrzyca może doprowadzić do wielu uszkodzeń narządów w organizmie (siatkówki oka, nerek, nerwów) oraz do pojawienia się trudno gojących ran, które mogą spowodować amputację kończyn. Bagatelizowana cukrzyca może stać się przyczyną zawałów serca, udarów mózgu i śmierci chorej osoby. Dlatego tak ważna jest odpowiednia profilaktyka oraz okresowe badania, które pomogą w zdiagnozowaniu wszelkich zdrowotnych nieprawidłowości.
Prawidłowa dieta, a więc i właściwy bilans energetyczny, mają ogromne znaczenie dla życia i zdrowia dzieci i młodzieży, ale także osób dorosłych. Poznanie i stosowanie na co dzień zasad prawidłowego odżywiania może przyczynić się do lepszej kondycji fizycznej i samopoczucia, a więc do uzyskania większego komfortu życia. Zgodnie z zaleceniami ekspertów, najważniejszym elementem posiłków powinny być warzywa i owoce. Warto sięgać po nie 5 razy dziennie w łącznej ilości minimum 400 gramów.
Dlaczego aż tyle?
- Są to produkty bogate w składniki bioaktywne, czyli te, które pozytywnie oddziałują na cały organizm i funkcjonowanie poszczególnych jego układów. Chodzi o witaminy, składniki mineralne, ale też błonnik czy zdrowe węglowodany, które są źródłem energii do działania.
- Warzywa i owoce możemy jeść w różnej formie, surowej, gotowanej, ale także płynnej. Jedna szklanka soku (ok. 200 ml) może zastąpić 1 z 5 porcji warzyw i owoców w codziennej diecie. Pamiętajmy też o produktach pełnoziarnistych, nabiale, ale i zdrowych olejach roślinnych czy właściwym nawodnieniu.
- Warto też zwracać uwagę na wspomniany bilans energetyczny, czyli dostosowanie kaloryczności diety do codziennego trybu życia i aktywności. Jeśli codzienne menu będzie zbyt kaloryczne, a nasza aktywność fizyczna zbyt niska, nie unikniemy przyrostu masy ciała, a to już pierwszy krok do nadwagi, otyłości i problemów zdrowotnych.
- Dlatego produkty o niskiej kaloryczności, a do takich należą bezsprzecznie owoce, warzyw oraz soki, stanowią zdrową alternatywę pełną witamin, składników mineralnych i wielu różnych fitozwiązków, w tym antyoksydantów niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu.
Dynia, podobnie jak ogórek, cukinia, kabaczek, melon i arbuz, należy do rodziny dyniowatych. Powszechnie kojarzona jest jako symbol Halloween, ale jako składnik pożywienia często jest niedoceniana.
Dlaczego warto jeść dynię?
- Miąższ dyni jest bogatym źródłem witamin i minerałów, w tym cynku, wapnia, magnezu, potasu, selenu, witaminy C, A, E, niacyny (witamina B3) i kwasu foliowego (witamina B9), zawiera też duże ilości białka i błonnika oraz niewielkie ilości węglowodanów, nie zawiera tłuszczów, dzięki czemu jest niskokaloryczny.
- Szczególnie cenne są duże ilości cynku, który jest bardzo ważny w diecie mężczyzn – zapobiega zapaleniu i przerostowi prostaty.
- Kilka badań wskazuje, że dynia może brać udział w profilaktyce przeciwnowotworowej.
- Po zakupie dynia może być długo przechowywana w chłodnym, przewiewnym i suchym miejscu.
- Wpływając m.in. na obniżenie wysokiego ciśnienia tętniczego krwi, wykazuje działanie kardioprotekcyjne.
- Dzięki obecności błonnika pokarmowego zapobiega zaparciom stolca, a także obniża stężenie cholesterolu całkowitego we krwi.
- Dynia ma również działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne.
W dniu 26.10. 2022 w naszej szkole obchodziliśmy ŚWIĘTO DYNI.
Na zajęciach z pracowni gastronomicznej w klasie 2ga pod opieką P. Marzeny Wnęt uczniowie wykonali pierogi z nadzieniem serowo dyniowym, frytki z dyni z surówką z kiszonej kapusty i ciasto dyniowe, a w klasie 3 ka pod opieką P. Moniki Adamczyk tartę z nadzieniem z dyni i wanilii, zupę krem x dyni z prażonymi migdałami, placuszki serowe z pianką z dyni.
Skąd, na stole, smaczny chlebek?
Rolnik sieje ziarno w glebę.
(Gleba to jest ziemia czarna, w której rośnie zboże z ziarna).
Kiedy zboże jest dojrzałe, rolnik kosi je z zapałem, potem młóci,
w swych maszynach i wywozi plon do młyna.
Młynarz, w młynie, ziarno miele, białej mąki robi wiele.
Z mąką trafia do piekarza, który ciasto, z niej wytwarza.
Z ciasta robi: chleb, rogale...W piecu piecze je wytrwale.
Jest pieczywo! ślinka leci. Więc, smacznego wszystkim życzy.
W dniu 17 października uczniowie z klasy 2 GbZ na zajęciach z pracowni przygotowali pyszny tradycyjny chlebek oraz chałkę z kruszonką. Do produkcji prawdziwego pieczywa potrzebne tylko trzech podstawowych składników – wody, mąki z których przygotowuje się zakwas oraz soli.
Chałka z kruszonką to delikatne, maślane słodkie pieczywo zaplecione w piękny warkocz. Wygląda wspaniale, smakuje jeszcze lepiej. Idealna na śniadanie.
Jabłka to jedne z najpopularniejszych owoców w naszym kraju. Współcześnie postrzegamy je głównie pod kątem walorów smakowych i zdrowotnych. W dniu 26.09.2022r obchodziliśmy w naszej szkole Światowy Dzień Jabłka. Szkolna poradnia dietetyczna w ramach współpracy z szkolnym samorządem uczniowskim przygotowała poczęstunek dla nauczycieli. Uczniowie z klasy 3gb, 1gb, 2gz na zajęciach z pracowni gastronomicznej przygotowali potrawy oraz desery z wykorzystaniem jabłka. Wykazali się dużą kreatywnością i innowacyjnością dekoracyjną. Nie zabrakło pamiątkowych zdjęć.
Rok szkolny to czas, w którym młodzież część posiłków spożywają poza domem. Zwłaszcza drugie śniadanie, które jest bardzo ważne, ponieważ dostarcza energii i składników, pomagających się skupić w czasie kolejnych godzin lekcyjnych. Aby młodzież chętnie zjadała przygotowane potrawy, warto zadbać o to, by były zdrowe i smaczne. Dzięki regularnemu dostarczaniu substancji odżywczych (co jest szczególnie ważne na przykład podczas pracy lub nauki) można uniknąć napadów głodu, bólu żołądka lub głowy w ciągu dnia.
Obecność drugiego śniadania w codziennym jadłospisie zwiększa produktywność oraz znacząco poprawia koncentrację. Drugie śniadanie, zaraz po pierwszym, można uznać za najważniejszy posiłek w ciągu dnia. Korzystnie wpływa ono na metabolizm, dzięki czemu dostarczane w ciągu doby inne pokarmy są sprawnie trawione, a tłuszcz z nich pochodzący nie jest gromadzony przez organizm „na czarną godzinę”. Aby śniadanie spełniało swoją funkcję, powinien dostarczać trzech głównych składników: węglowodanów, białek oraz tłuszczy. Choć może wydawać się to mało oczywiste, to pożywne drugie śniadanie wpływa pozytywnie także na samopoczucie podczas dnia. Dzieje się tak, ponieważ zbyt długa przerwa między pierwszym posiłkiem a obiadem może doprowadzić do kurczenia się oraz rozkurczania naczyń krwionośnych, co z kolei przyczynia się do bólu głowy. To oraz uczucie zmęczenia stanowią prostą drogę do złego nastroju na cały dzień.
Co najlepiej zjeść na drugie śniadanie?
Zdrowe śniadanie składa się na przykład z owoców, warzyw, pełnoziarnistych produktów, a także nabiału. Dobrym wyborem jest mieszanie różnych składników (chociażby w formie sałatek). Jogurt, koktajl lub pełnoziarnista kanapka to również prawidłowe decyzje żywieniowe. Owsianka, jaglanka oraz pasty warzywne (takie jak hummus) są świetnymi propozycjami na zdrowe drugie śniadanie – dostarczają one cennych dla mózgu substancji, odżywiając go i zwalczając zmęczenie. Z tego samego powodu można śmiało spożyć garść orzechów, gorzką czekoladę lub sok ze świeżych owoców.
Jakie posiłki warto przygotować na drugie śniadanie?
Zaleca się, by posiłek składał się z takich potraw jak m.in.: batony musli; sałatka grecka zawierająca pomidory, cebulę, ogórki, pieprz, oregano itd.; owsianka z jogurtem naturalnym (można dodać do niej owoce, by zwiększyć zawartość witamin oraz uzyskać dobry smak posiłku); kanapki składające się z pełnoziarnistego pieczywa oraz warzyw, zamiast masła, zawierającego dużą ilość tłuszczu, warto wykorzystać np. pastę rybną lub jajeczną.
Fit drugie śniadanie – co można wypić?
Zamiast produktów wysoko przetworzonych (gazowanych), lepiej sięgnąć po wodę mineralną lub herbatę ze słodzikiem zamiast cukru. Warto zdecydować się także na sok z marchwi lub pomidorów. Dobrym rozwiązaniem są koktajle owocowe i smoothie, które nie tylko gaszą pragnienie, ale dostarczają też do organizmu cenne witaminy (np. B oraz C), przygotowanie koktajlu z użyciem blendera nie powinno zająć więcej niż kwadrans.
Wakacje to specyficzny okres jeśli chodzi o przestrzeganie zasad zdrowego żywienia. Wakacyjne wyjazdy nie ułatwiają tego zadania.
Sprawdźmy co należy zrobić by zdrowe nawyki żywieniowe towarzyszyły nam również w okresie wakacyjnym.
CO ZROBIĆ BY JEŚĆ ZDROWO PODCZAS WAKACJI?
Nie ma na to odgórnie przyjętego sposobu, każdy z nas powinien znaleźć ten, który będzie najlepiej pasował do jego sytuacji.
Poniżej kilka wskazówek na temat tego co zrobić by jeść zdrowo podczas wakacji.
- Wybiegaj myślami w przyszłość.
Dobrze jeśli zdrowe nawyki żywieniowe będą obecne w naszym życiu jeszcze przed wakacjami. Jeśli natomiast zaczniemy wprowadzać je tuż przed wakacjami i nie będą one jeszcze naszą codzienną rutyną to trudniej będzie oprzeć się wakacyjnym pokusom. - Zabieraj ze sobą zdrowe posiłki.
Podczas wakacyjnych podróży nie zawsze trafimy na miejsca gdzie bez problemu można kupić fit posiłki. Bardzo często jedynym lokalem gastronomicznym jest budka z lodami i goframi, czy bar serwujący zapiekanki, frytki, kebaby itp. Dlatego dobrze jest przygotować się wcześniej na taką ewentualność. W jaki sposób? Wystarczy zabrać zdrowe posiłki ze sobą. Mogą być to kanapki z pełnoziarnistego pieczywa, sałatki, czy owoce lub warzywa. Jeśli wyjeżdżamy na dłużej i boimy się o świeżość naszych posiłków powinniśmy pomyśleć o zakupie lodówki turystyczne.
W skład energetyków wchodzą zazwyczaj: kofeina, tauryna, guarana, witamina B, różne zioła, cukier, barwniki.
Te składniki występują w bardzo silnym natężeniu, dlaczego bo mają w sobie:
Za dużo kofeiny – 1 puszka energetyka zawiera 80 miligram kofeiny= 2,3 filiżanki kawy.
skutek: zwiększenie poziomu stresu i stanów lękowych, kołatanie serca i tzw. „trzęsiączka” oraz zmniejszenie poziomu serotoniny – neuroprzekaźnika odpowiadającego za dobre samopoczucie, jej deficyt może być przyczyną obniżenia nastroju.
Za dużo cukru – 1 puszka może zawierać nawet 15 łyżeczek cukru skutek: szok glikemiczny – nagły gwałtowny wyrzut cukru do krwiobiegu, po którym występuje równie nagły spadek. To uczucie, które mamy po świętach, gdy po uczcie zajadamy jeszcze dużo ciast i nagle jedyne o czym marzymy, to drzemka.
I tak też działa energetyk, najpierw dodając nam mnóstwo energii, a po krótkim czasie odbierając ją. I dlatego mamy jej mniej po wypiciu niż przed wypiciem.
Za dużo witaminy B, np.: spożycie więcej niż 34 mg witaminy B3 powoduje zaczerwienie skóry, a więcej niż 3000 mg może powodować uszkodzenie wątroby. (wikipedia)
DZIAŁANIA UBOCZNE
Marketing przedstawia konsumentów jako pełnych energii i wigoru, błyskotliwych, uśmiechniętych; „dodają skrzydeł” - w rzeczywistości taki stan po wypiciu trwa tylko chwilę.
Po godzinie pojawiają się skutki uboczne:
- nadpobudliwość,
- nerwowość,
- stany lękowe,
- przyspieszone tętno,
- zaburzenia pamięci i koncentracji,
- problemy ze snem i dobrych humorem na skutek zaburzeń produkcji serotoniny.
Konsument energetyków to raczej ktoś zalękniony, niespokojny, nerwowy i roztrzęsiony.
Zdrowy sposób na energię to:
- Zjedzenie owoców i warzyw.
- Spacer niezależnie od pory roku, jazda rowerem.
- Krótka gimnastyka.
- Wcześniejsze pójście spać.
Jajko jest od wieków symbolem życia nie tylko dlatego, że jest zalążkiem nowego życia, ale także dlatego, że jest źródłem wielu cennych substancji odżywczych – swoistą „bombą odżywczą”. Pewnie dlatego jaja jako jeden z pierwszych produktów pochodzenia zwierzęcego zagościły na stałe w diecie człowieka.
Poza swoimi walorami dietetycznymi i pokarmowymi były bardzo łatwe do pozyskania w środowisku naturalnym. Około 4 000 lat p.n.e. w Indiach zapoczątkowano udomowienie dziko żyjącego przodka obecnej kury – kura bankiwę i od tego czasu jedzenie jaj było już planowane. Dzisiaj najczęściej na stołach pojawiają się jaja kurze, przepiórcze i strusie, ale jedzone są też perlicze, indycze, gęsie i kacze. W zasadzie każde ptasie jajo nadaje się do spożycia przez człowieka.
Jaja - ze względu na swoje wartości odżywcze - powinny być stałym składnikiem codziennych posiłków. Są produktem szczególnie pożądanym zwłaszcza w sytuacjach, gdy zalecane jest zwiększenie spożycia białka lub ograniczanie spożycia mięsa i przetworów w codziennej diecie. Jaj nie powinno więc zabraknąć w diecie wegetarian, dzieci, kobiet w ciąży, sportowców i rekonwalescentów.
Strona 3 z 7